4. KSIĘGOWOŚĆ.

 

1  Regulacja rachunkowość w Hiszpanii.

 

Generalny Plan Księgowy  (PGC) jest tekstem prawnym, który reguluje księgowość w firmach Hiszpańskich. Został uregulowany poprzez dwie ustawy:

• Dekret królewski numer 1514/2007, którego celem było dostosowanie hiszpańskiego systemu księgowego do europejskich standardów rachunkowości.

• Dekret królewski numer 1515/2007, który przewiduje konkretny plan dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw.

Generalny Plan Księgowy obowiązkowy w Hiszpanii zakłada podsumowanie rozległych norm międzynarodowych i prowadzi do zwiększenia ilości i jakości informacji dostarczanych przez firmy.

 

2 Struktura planu.

 

2.1 Część pierwsza: Ramy koncepcyjne.

 

Ramy rachunkowości są zbiorem fundamentalnych, podstawowych pojęć, do których spełnienia prowadzi logiczny dedukcyjny proces ujmowania i wyceny sprawozdania finansowego. Jego wdrożenie do ogólnego planu rachunkowości, a tym samym przydział do tej samej kategorii z przepisami prawa, ma na celu zapewnienie dyscypliny i spoistości w kolejnym procesie tworzenia standardów i zasad wyceny, jak również późniejszej interpretacji i integracja ustawy o rachunkowości.

 

2.1.1 Zasady rachunkowości.

 

Zasady rachunkowości lub ogólnie przyjęte zasady rachunkowości (GAAP) są normami rachunkowości wydanymi przez instytucje o uznanym autorytecie, wywodzą się z powszechnej praktyki i dlatego są najbardziej zalecane. Są to zasadny wyodrębniane z tej samej praktyki, poparte ich prawidłowościami, wspierane przez rzetelne instytucje, mają na celu osiągnięcie określonego celu księgowego. Mają na celu kierować specjalistów księgowych w procesie przygotowywania danych finansowych i interpretacji faktów rachunkowych, przy założeniu, przynajmniej z teoretycznego punktu widzenia, przewodnika dla interpretacji i  rozwiązania rejestru faktów księgowych.

 

Plan jasno stanowi, że uznaje się zasady i ogólnie przyjęte standardy rachunkowości, zgodnie z:

• kodeksem spółek handlowych i innymi przepisami korporacyjnymi.
• PGC i ich sektorowymi adaptacjami.
• Normami rozwoju, które w materii księgowej, ustala Instytut Rachunkowości i Rewizji Finansowej (ICAC).
• Innymi aktami prawnymi, które mają bezpośrednie zastosowanie.

 

System ten pozostawia otwarte stosowanie kryteriów lub norm o rachunkowości na poziomie norm wspólnotowych, bezpośrednio, poprzez regulacje wspólnotowe, lub pośrednio poprzez dostosowanie prawodawstwa krajowego. Dokładniej, Generalny Plan Księgowy  (PGC) zapewnia, że stosowanie zasad rachunkowości powinno  doprowadzić do rocznych sprawozdań finansowych, jasno sformułowanych, wyrażających obraz majątku, sytuację finansową, wyniki firmy.

 

Trzeba również wziąć pod uwagę, że w przypadku gdy stosowanie zasad określonych w niniejszym standardzie nie jest wystarczające dla wskazania rocznego sprawozdania finansowego przedstawionego rzetelnie i jasno, musi być w sprawozdaniu niezbędne wyjaśnienie dotyczące dodatkowych stosowanych zasad rachunkowości oraz, że w przypadku konfliktu między zasadami obowiązkowymi rachunkowości powinny przeważać najbardziej sprzyjające aby roczne sprawozdanie finansowe zostało przedstawione w sposób prawdziwy i rzetelny i ukazało obraz sytuacji finansowej i wyniki firmy.

 

Sprawozdania finansowe spółki oraz, w szczególności, rejestracja i ocena elementów rocznych sprawozdań finansowych muszą być opracowane przy zastosowaniu zasad rachunkowości przedstawionych poniżej:

•  Zasada kontynuacji działalności. Uważa się, że zarząd spółki ma praktycznie nieograniczony czas trwania. W związku z tym, stosowanie zasad rachunkowości nie będzie skierowane do ustalenia wartości aktywów w celu ich całkowitego lub częściowego przeniesienia lub otrzymanej kwoty w przypadku likwidacji.

• Zasady memoriałowa. Obciążenia dochodów i wydatków znajdują się w kategoriach rzeczywistego przepływu towarów i usług, które reprezentują, niezależnie od tego, kiedy powstaje przepływ pieniężny i finansowy.

• Zasada jednolitości. Przyjęto kryterium stosowania zasad rachunkowości w ramach alternatywy, w tym przypadku, powinny być utrzymane w czasie i stosowane  do wszystkich aktywów, które mają takie same właściwości, dopóki nie zostały zmienione  założenia które umotywowały wybór tego kryterium.

• Zasada ostrożności. Należy zachować ostrożność w oszacowaniu i wycenie realizowanej w warunkach niepewności. Roztropność nie uzasadnia, że oszacowanie elementów majątku nie odpowiada prawdziwemu obrazowi, który powinien odzwierciedlać sprawozdanie finansowe. Tak samo jedynie są zaksięgowane korzyści uzyskane do daty zamknięcia roku obrotowego. Wręcz przeciwnie, powinny być brane pod uwagę wszystkie zagrożenia wynikające w roku lub w latach poprzednich, tak szybko, jak są one znane, nawet jeśli tylko wiedzieli przed datą zamknięcia sprawozdania finansowego i w dzień jego formułowania. W takich przypadkach sygnalizuje się w pamięci, niezależnie od jego refleksji, kiedy to wygenerował zobowiązania i koszty w innych dokumentach stanowiących część rocznego sprawozdania finansowego. Wyjątkowo, jeśli zagrożenia były znane przed formułowaniem i przed zatwierdzeniem i bardzo znacząco wpłynęły na uczciwą formę prezentacji, roczne sprawozdania finansowe zostaną zmienione. Należy mieć na uwadze spłaty i korekty z tytułu utraty wartości aktywów, czy rozliczanie z zysków i strat.

• Zasada niewyrównania. Nie można równoważyć części aktywów i pasywów, ani wydatków i dochodów, które składają się na rachunek zysków i strat, ustanowionych w rocznych  modelach, oprócz normy która to reguluje. Integralne elementy rocznych sprawozdaniach finansowych będą wyceniane osobno.

• Zasada istotności. Można przyznać, że nie ma ścisłego zastosowania w niektórych zasadach rachunkowości .

W przypadku rozbieżności między różnymi zasadami, będzie przeważała ta, która prowadzi do lepszego wyrażania rocznego sprawozdanie finansowego.

 

2.1.2 Kryteria oceny.

 

Kryteria oceny w planie hiszpańskim są następujące:

•  Koszt historyczny lub koszt: jest to cena nabycia lub koszt wytworzenia.

• Wartość godziwa: kwota, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie zaspokojone, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi stronami. Ogólnie rzecz biorąc, wartość godziwa jest to wartość rynkowa.

• Wartość sprzedaży netto: kwota, którą firma może dostać po sprzedaży na rynku, pomniejszona o szacowane koszty niezbędne do jej przeprowadzenia.

•  Aktualna wartość: jest równa przepływowi środków pieniężnych otrzymanych lub zapłaconych w normalnym toku działalności, zaktualizowanym do odpowiedniej stopy dyskontowej.

• Wartość użytkowa: szacunkowa wartość przyszłych przepływów pieniężnych oczekiwanych przez jej wykorzystania w normalnym toku działalności.

• Koszty sprzedaży: Koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą aktywów, których by nie poniesiono gdyby nie podjęto decyzji o sprzedaży.

• Zamortyzowany koszt: dla instrumentów finansowych (aktywów i pasywów) jest to kwota, która została początkowo wyceniana jako składnik aktywów lub pasywów, minus zobowiązanie spłaty kapitału, które miały miejsce i część przypisana na rachunku zysków i strat.

• Koszty transakcji, które można przypisać do kosztów aktywów lub zobowiązań finansowych, które można przypisać do nabycia lub emisji lub zbycia składnika aktywów finansowych lub zobowiązania finansowego.

• Wartość księgowa lub według książek: wartość wykazana w bilansie.

• Wartość rezydualna: wartość tę spodziewa się odzyskać na koniec okresu jego użytkowania.

 

2.2 Część druga: Zasady rachunkowości i wyceny.

 

Zasady rachunkowości i wyceny rozwinęły zasady rachunkowości i inne przepisy zawarte w Założeniach koncepcyjnych. Obejmują one kryteria i zasady dla różnych transakcji lub zdarzeń gospodarczych. Są one obowiązkowe. Wprowadzone zmiany mają na głównym celu zharmonizowanie hiszpańskiej normy z kryteriami zawartymi w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości MSR-MSSF, które zostały zatwierdzone przez UE.

 

2.3 Część trzecia: Roczne sprawozdanie finansowe.

 

Trzecia część planu określa zasady sporządzania rocznych sprawozdań finansowych i modeli dokumentów zawierających takie same informacje, w tym zawartość pamięci. Sprawozdanie finansowe składa się z następujących elementów:

• Rachunek zysków i strat.

• Bilans.

• Sprawozdanie finansowe.

• Zestawienie zmian w kapitale własnym.

• Rachunek przepływów pieniężnych.

Dokumenty te tworzą całość i muszą być sporządzone zgodnie z Kodeksem Spółek Handlowych, TRLSA (Jednolity tekst ustawy o spółkach), ustawy o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością i generalny plan księgowości.

 

2.4 Część czwarta: Plan Kont.

 

To czwarta część planu i nie ma obowiązkowego charakteru dla firm. Zawiera grupy, podgrupy i niezbędne rachunki, zakodowany po przecinku i z wyrazistym tytułem jego zawartości. PGC dzieli konta na 9 grup.

 

2.5 Część piątą: Definicje i relacje rachunkowości.

 

Nie ma charakteru obowiązkowego, zawiera definicje różnych elementów, które należy włączyć do bilansu, rachunku zysków i strat oraz sprawozdania ze zmian w kapitale własnym, jak również każdy z rachunków, który można znaleźć w tych pozycjach.

 

 

3 PORÓWNANIE Z SYSTEMEM POLSKIM.

 

Porównując księgowość w Polsce do księgowości w Hiszpanii możemy dojść do wniosku, iż w obu krajach funkcjonuje ona podobnie, pomimo tego, iż podstawowym źródłem księgowości w Polsce jest ustawa o rachunkowości  z dnia 29.09.1994 r. która weszła w życie od 01.01.1995 r. i była wielokrotnie nowelizowana.

 

Podobnie jak w Hiszpanii Ustawa określa zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych mające na celu zapewnienie poprawnego funkcjonowania systemów rachunkowości i kontroli wewnętrznej, w tym prawidłowego obiegu i kontroli dowodów księgowych. Zasady obowiązujące w Hiszpanii są w zasadzie identyczne z tymi obowiązującymi w Polsce. Podobny jest również zakres podmiotowy.

 

Pomimo podobnych założeń księgowych w Polsce nie mówi się jednak o Generalnym Planie Księgowym. Układ ustawy o rachunkowości obowiązującej w Polsce podporządkowany jest przedmiotowemu (funkcjonalnemu) zakresowi rachunkowości (art.4). Składa się ona z rozdziałów które określają: Prowadzenie ksiąg rachunkowych, inwentaryzację, wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego, łączenie spółek, sprawozdanie finansowe jednostki, skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej, badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych, ochronę danych, usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych, odpowiedzialność karną, przepisy szczególne i przejściowe.

Pomimo różnic w nazewnictwie, idea ogólna i zasady księgowości obowiązujące w Hiszpanii są niemal identyczne.

 

Należy również zauważyć, iż Międzynarodowe standardy rachunkowości (MSSF, 2004, s. 66–73) i ustawa o rachunkowości (art. 3 ust. 1 pkt 12, 20, 30, 31) wprowadzają definicje podstawowych kategorii ekonomicznych, ujmowanych w sprawozdaniu finansowym. Przed podjęciem decyzji o prezentacji określonej pozycji w sprawozdaniu finansowym, powinna być ona poddana ocenie, czy spełnia kryteria wyznaczone przez te definicje.

 

Co więcej należy podkreślić, iż zarówno w Polsce jak i w Hiszpanii obowiązują te same dyrektywy unijne dotyczące rachunkowości. Co powoduje, iż ustawodawca przewiduje takie same rozwiązania dotyczące rachunkowości w obydwu krajach.

 

Reasumując powyższe, można dojść do wniosku, iż przepisy dotyczące rachunkowości obowiązujące w Polsce są niemalże identyczne jak te obowiązujące w Hiszpanii.

 

 

POWRÓT